Bij het kopen van boren heb je in essentie een probleem. Bij de doe-het-zelf winkels vind je vaak sets met boren van "hoogwaardig gereedschapstaal" voor een prijs waarvoor je nog geen pak melk kunt kopen. De kwaliteit is dan ook navenant!

Er zijn bij staalboren eigenlijk twee mogelijkheden:

• C-staal
• Snelstaal of wel High Speed Steel; HSS

De eerste categorie (C-staal) is mogelijk geschikt voor het boren in aluminium maar komt voor staal zeker niet in aanmerking. De enig goede boren zijn gemaakt van snelstaal! Laat je dus niet verleiden tot de aankoop van goedkope boren. Er moet op zijn minst HSS op de boor staan!

HSS betekent “High Speed Steel”. De naam is afkomstig van de eigenschap dat je met dit materiaal hoge snijsnelheden bij draaien, frezen en boren kunt toepassen.

Vaak wordt gezegd: Het is een HSS boor, dus goed. Niets is minder waar. Binnen de groep van HSS staal is een grote schakering aan eigenschappen mogelijk.

Ze zien er allemaal hetzelfde uit!!!

Samenstelling
Het “basistype” snelstaal bevat de volgende legeringselementen:

Wolfraam vormt met de koolstof zeer harde wolfraamcarbiden; chroom zorgt er voor dat het gehele materiaal door en door hard is; vanadium maakt het staal taaier en verbetert de slijtagebestendigheid. Het element wolfraam wordt wel voor een deel vervangen door molybdeen dat ook met koolstof harde carbiden vormt. 1% molybdeen heeft hetzelfde effect als 2% wolfraam.

De snelstalen zijn in vijf groepen onderverdeeld

Iedere groep heeft zijn eigen toepassingsgebied.
Aan de buitenkant is niet te zien tot welke groep het HSS staal behoort. Bij de doe het zelf winkels zal in het algemeen het basistype verkrijgbaar zijn. Wil je werkelijk een goede boor dan moet je terecht bij de vakhandel. Je betaalt dan ook een veelvoud van de prijs in de doe het zelf winkels.
HSS boren zijn ook verkrijgbaar in een uitvoering met een coating. Deze coating bestaat uit titaan-nitride en is eenvoudig te herkennen aan het goudkleurig uiterlijk. De coating verhoogt de hardheid van de boor en heeft zelfsmerende eigenschappen. De standtijd van de boor is daardoor veel hoger. Gecoate boren kunnen niet worden geslepen zonder de harde laag te verwijderen. Eenmaal geslepen is de kwaliteit gelijk aan een niet gecoate boor.
Een veel gebruikte norm voor het maken van een HSS boor is DIN 338. Als dit er op staat is in ieder geval de basiskwaliteit aanwezig.

Als je op internet zoekt naar boren kom je aanbiedingen tegen met een groot aantal boren van 1 tot 10 mm (met 0,5 mm oplopend). Deze sets kosten ongeveer 50 Euro. Het is moeilijk te voorspellen wat de kwaliteit van deze boren zal zijn. Ik heb zelf een keer een set gekocht en deze boren zijn werkelijk perfect. De boren zijn niet gecoat maar blank metaal. Het blijft echter een gok.

Een eenvoudige test om te zien van welk materiaal de boor is:

Als je in het bezit bent van boren en de kwaliteit wilt vaststellen dan is er een eenvoudige test. Bij het slijpen van de boren geven C-staal en HSS een totaal verschillende vonkenregen. De vonkenregen van C-staal is helder van kleur waarbij de vonken wit oplichten. HSS geeft een veel minder heldere vonkenregen en de sterretjes zijn oranje getint. Als je weet waar je op moet letten zie je meteen aan de vonkenregen welk type staal het is. Het is niet mogelijk om met deze methode onderscheid te maken tussen de verschillende HSS soorten.

De vonkenregen ziet er als volgt uit:

Snelstaal (boven) en koolstofstaal (onder)